O dzieciach z niepełnosprawnościami w przedszkolu

Data dodania:

Każde dziecko z radością oczekuje dnia, kiedy rozpocznie naukę w przedszkolu. Cieszą się również rodzice, którzy często są pełni obaw. Stres, lęk separacyjny to tylko niektórzy towarzysze pierwszych dni w nowej placówce, a jeżeli mamy do czynienia z dzieckiem niepełnosprawnym to na nasze barki bierzemy jeszcze więcej. Wybranie odpowiedniej placówki jest tu o wiele trudniejsze niż w przypadku dzieci zdrowych. Dzisiaj chcemy wejść w buty rodziców chorych dzieci i pokazać, z jakimi trudnościami borykają się w celu zapewnienia podstawowej edukacji dla swoich dzieci.

Od czego zacząć?

Aby dziecko niepełnosprawne rozpoczęło przygodę z przedszkolem, potrzebuje orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Takie orzeczenie przysługuje dzieciom:
  1. słabosłyszącym
  2. niesłyszącym
  3. niewidomym
  4. słabowidzącym
  5. z niepełnosprawnością ruchową
  6. upośledzeniem umysłowym lekkiego stopnia, umiarkowanym lub znacznym
  7. z autyzmem
Orzeczenie wydawane jest przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną na wniosek opiekunów. I chociaż orzeczenie jasno precyzuje specjalne potrzeby dziecka oraz wskazuje rodzaj terapii dedykowanej dziecku, to już przepisy nie określają czasu jej trwania czy częstotliwości. Decyzję ile godzin terapii przysługuje dziecku podejmuje dyrektor konkretnej placówki.

Dziecko z orzeczeniem i rodzaje placówek

Dziecko z orzeczeniem może wybrać spośród dostępnych w teorii:
  1. przedszkoli ogólnodostępnych – rzadko wybierana opcja, gdyż tutaj liczba dzieci w grupie jest dużą a brak jest zajęć terapeutycznych
  2. przedszkole integracyjne – to opcja wybierana zarówno przez rodziców dzieci całkowicie zdrowych jak i lepiej funkcjonujących dzieci z niepełnosprawnościami. Grupy są mniejsze (do 20 dzieci) i tylko kilkoro dzieci z grupy ma orzeczenie. Opiekę nad dziećmi sprawują minimum dwie osoby, w tym jeden pedagog specjalny.
  3. przedszkole specjalne – tu mamy wyłącznie maluchy posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Zajęcia są prowadzone przez wysoko wykwalifikowanych specjalistów, m.in. logopedów, psychologów czy fizjoterapeutów.
  4. grupę specjalną w przedszkolu integracyjnym bądź ogólnodostępnym – w przedszkolu o strukturze ogólnodostępnego lub integracyjnego wydzielona jest jedna lub kilka grup specjalnych.
Najważniejsze jest zatem wyrobienie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego i znalezienie placówki, która będzie dostosowana do niepełnosprawności dziecka. Wszystko wydaje się proste ale rzeczywistość wygląda już mniej kolorowo…Przedszkola ogólnodostępne nie są w większości dostosowane do dzieci niepełnosprawnych, dotyczy to również przedszkoli specjalnych czy integracyjnych. Problemy architektoniczne, podjazdy i ich brak, schody, niedostępność wind, poręczy w toaletach – to wszystko sprawia, że dyrektor odmawia często przyjęcia dziecka z dysfunkcją ruchową. Coraz więcej jest przedszkoli ze specjalną ofertą dla dzieci dotkniętych np. autyzmem czy niepełnosprawnością intelektualną, a o wiele gorzej wygląda sytuacja dzieci z dysfunkcjami ruchowymi – poruszających się o kulach czy na wózkach inwalidzkich. Dzieci z niewielką niepełnosprawnością ruchową poradzą sobie w większej grupie, ale już te dotknięcie poważniejszymi ograniczeniami nie dadzą rady w dwudziestokilkuosobowych grupach z dwoma pedagogami. Z kolei placówki specjalne chętniej przyjmują dzieci z tzw. sprzężeniami, a nie deficytem ruchowym. Tu dziecko w pełni rozwinięte intelektualnie nie znajdzie miejsca, a nawet gdyby miało to szczęście to wkroczy do grupy zdominowanej przez rówieśników rozwijających się poznawczo zdecydowanie słabiej.

Co dalej?

O wiele łatwiej znaleźć placówkę dla dziecka np. z autyzmem niż dla dziecka na wózku inwalidzkim. Rodzice tych dzieci mają piekielnie trudne zadanie. Często zdarza się też, że zarówno nauczyciele i opiekunowie widzą, że maluch nie odnajduje się w danej placówce, albo poczyniło postępy, które kwalifikują go do przeniesienia do innego przedszkola. Ciężko jest jednak przewidzieć, co lepiej zadziała na dziecko niepełnosprawne – dzieci, które są zdrowe i pociągną je do przodu, czy być może sprawią, że nasze dziecko zamknie się w sobie i wycofa w relacjach. Baczne obserwowanie placówek, ich przygotowania, infrastruktury jest niezwykle ważne. Oferta terapeutyczna, specjaliści współpracujący z przedszkolem i otwarta dyrekcja to kolejna ważna sprawa.

Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami

Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami przypadający na dzień 3 grudnia ma na celu zwiększenie świadomości publicznej na temat ograniczeń, z jakimi borykają się osoby niepełnosprawne, w tym dzieci i ich opiekunowie. Edukacja, która powinna być w równym stopniu dostępna dla wszystkich przymyka niejednokrotnie drzwi przed maluchami z dysfunkcjami. Obserwując ofertę edukacyjną w naszym kraju śmiało możemy stwierdzić, że jest jeszcze wiele do zrobienia…
Autor Anna Staranowicz-Cisek

Przeczytaj również