Kodowanie w edukacji przedszkolnej
Data dodania:
Dynamicznie zmieniająca się rzeczywistość sprawia, że jeśli jesteśmy rodzicami, opiekunami czy wychowawcami, o tym jak za kilkanaście lat będzie wyglądać rynek pracy, myślimy nawet przy śniadaniu. Choć zamartwianie się niewiele daje, może być początkiem refleksji nad tym, w zdobywaniu jakich kompetencji możemy wspierać nasze dzieci. Możemy się też zastanawiać, czy przedszkole to nie za wczesny etap ma takie rozmyślania – i słusznie. Ponieważ to z kolei prowadzi nas do wiedzy o tym, że w tym wieku plastyczne umysły i rozwijające się charaktery chłoną świat, uczą się w każdym działaniu, i jak nikt później wierzą w swoje możliwości. Tę dziecięcą, naturalną skłonność do nauki, wykorzystuje w pełni wykorzystanie edukacyjnego modelu STEAM (nauka, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka). Jeśli możemy sobie wyobrazić nasze dzieci jako małych naukowców hodujących pierwsze fasolki, inżynierów budujących konstrukcje z klocków, artystów umazanych farbą i matematyczne talenty przekładające kasztany z pudełka do pudełka, tak pewnie wyobraźnia większości z nas nie podpowiada wizji przedszkolaków – programistek i programistów. A może jednak…?
Rola kodowania i programowania
Kilka lat temu w oficjalnym dokumencie związanym z edukacją – podstawie programowej – znalazł się zapis wprowadzający naukę kodowania w edukacji wczesnoszkolnej. Tym samym podkreślono wagę kompetencji związanych z nauką programowania. Już najmłodsze dzieci mogą rozpoczynać tę przygodę, zaczynając choćby od tworzenia sekwencji obrazkowych (tak tak – to też jest kodowanie!). W przedszkolu, na zajęciach realizowanych w modelu STEAM uczymy dzieci szukania różnić i podobieństw, zwracamy uwagę na rozwój logicznego myślenia, uczymy przewidywania następstw.
Kodowanie ma też duży wpływ na rozwój kompetencji matematycznych – dzięki wykorzystaniu patyczków czy guzików przedstawiamy podopiecznym świat, który zaprasza do wspólnej zabawy. Świat ten może łączyć różne obszary, dzięki czemu wykonywanie prostych działań może stać się wielką przygodą. Wystarczy, że nauczyciel wprowadzi do takich zajęć elementy edukacji językowej czy aktywności ruchowe.
Czy każde dziecko ma szanse rozwinąć w sobie kompetencje związane z kodowaniem? To słowo odnosi się najczęściej do tworzenia kodu i nie jest tak szerokim pojęciem jak „programowanie”. Kodowanie to część większego procesu, który sprawia, że dany algorytm będzie bezbłędnie wykonywać określone zadania. Programista myśli abstrakcyjnie i wie, jakie polecenia muszą nastąpić po sobie, aby osiągnąć zamierzony przez niego cel. A przecież nasza codzienność ma w sobie wiele z tworzenia przemyślanych procesów. Przepisy kucharskie, sekwencje wydarzeń, które muszą wystąpić, żeby coś się wydarzyło – umysł dzieci, który z całych sił stara się uchwycić schematy, relacje i zasady rządzące się światem, jest stworzony do tej nauki.
Kodowanie i programowanie w przedszkolu – czy warto zacząć tak wcześnie?
Odpowiedź nasuwa się sama. Nauka abstrakcyjnego myślenia jest możliwa również w przypadku małych dzieci. Ogromna większość z nich uwielbia eksperymenty, dzieci są kreatywne i pomysłowe. Dzięki zajęciom opartym na modeli STEAM i kodowaniu mogą rozwijać wyobraźnię, uczą się cierpliwości, rozwiązywania problemów i współpracy. Są w stanie zebrać dane, uporządkować je i usunąć zbędne informacje. Kodowanie otwiera umysł, rozwija wnioskowanie, zachęca do działania w grupie, przez co wpływa na umiejętności społeczne. Zresztą, na ten aspekt – kompetencji miękkich i społecznych związanych z programowaniem – ostatnio zwraca się jeszcze większą uwagę.
Doświadczenie wskazuje, że zajęcia związane z kodowaniem, spotykają się w przedszkolach z wielką radością i zainteresowaniem ze strony nawet najmłodszych dzieci. Poprzez zabawę edukujemy i wychowujemy, a co za tym idzie, temat z pozoru trudny staje się czymś naturalnym.
Przygodę z kodowaniem możemy rozpocząć bez specjalnie wyposażonej salki informatycznej. Chociaż mamy dostęp do szeregu aplikacji i programów, zajęcia z kodowania możemy poprowadzić zupełnie offline. Klocki, patyczki, koraliki a nawet my sami możemy być przydatnymi narzędziami do ciekawych zajęć. Wspólnie z dziećmi możemy wymyślać kody do rozszyfrowania albo działania do zakodowania. Kolorowanie zgodnie z numeracją, wymyślanie ciągu zdarzeń, układanie historyjek obrazkowych, segregowanie klocków czy nawet gry planszowe – wszystko możemy wykorzystać tak, aby rozwijać kompetencje przyszłości u przedszkolaków. Okazuje się, że nasza codzienność kryje nieograniczone możliwości, a wiek przedszkolny jest idealny do rozpoczęcia tej przygody.
Logiczne myślenie, praca zespołowa, umiejętne korzystanie z urządzeń mobilnych czy odpowiednie podejście do rozwiązywania problemów – to wszystko, co związane jest z literą T w skrócie STEAM – może być obecne na zajęciach w edukacji przedszkolnej. Dopasowując metody do wieku naszych podopiecznych możemy kształtować ich kompetencje cyfrowe. Wykorzystujmy ciekawość świata dzieci, ich chęć eksperymentowania, brak strachu przed poznawaniem nowych rzeczy – to dzięki temu jako wychowawcy możemy być świadkami narodzin prawdziwych kreatorów i kreatorek naszej wspólnej przyszłości.
Autorka: Anna Krawczyk, Cyfrowy Dialog
